انواع مختلف پوشش در پیش از تاریخ

انواع مختلف پوشش در پیش از تاریخ ( قسمت اول )

انسان هزاران سال پیش انسانی بود که مانند سایر جانوران به صورت طفیلی می زیست و از آن چه طبیعت در دسترس او قرار داده بود معاش خود را تامین می کرد. باستان شناسان آن دوره را دوره پارینه سنگی نام گذاری کرده اند.موسیقی و رقص در تقویت معنوی دوران پارینه سنگی سهم به سزایی داشته است. انسان اولیه از رقص و حرکات موزون برای رام کردن عوامل طبیعی کمک می گرفته است.
زیبا شدن به وسیله رنگ و هم چنین استفاده از برگ ها و الیاف گیاهان برای تزیین بدن وپوشش نیز از جمله هنر هایی بوده که بشر اولیه تجربه کرده است، و هم اکنون نیز در میان قبایل وحشی آفریقایی و یا بومیان استرالیایی رواج دارد. خال کوبی یا شکافتن پوست برای دوام بیشتر زینت و صورت و هم چنین نوعی پوشش تزیینی تن مورد توجه بوده است.

چون در آن روزگار پارچه و لباس برای سوزن دوزی و گل دوزی نبوده، این عمل را روی پوست بدن انجام می دادند، هم چنین در این دوره از برگ ها و الیاف گیاهان مختلف برای تزیین بدن و پوشش مختصر هنگام رقص استفاده می کرده اند، بدین ترتیب که ابتدا آن ها را به صورت تارهای افقی و عمودی در می آوردند، و سپس با تارهای عمودی که آن ها را در لابه لای تارهای افقی قرار می دادند بافت هایی ایجاد می کردند و با گذاردن آن ها در آب می توانستند بر روی آن ها نقاشی کرده و برای پوشش و یا تزیین بدن خود استفاده نمایند، و این اولین حرکت به سوی بافندگی و تهیه پوشاک بوده است.

پس از کشف آتش انسان آموخت تا لباسهایش را رنگ کند و این خود تحول عظیمی در پوشش مختصر او به وجود آورد.
در حقیقت بشر به سرعت از دوران پارینه سنگی به عصر نو سنگی وارد شد و دو انقلاب مهم در زندگی او به وقوع پیوست: گذر از مرحله ی شکار و و غار نشینی به مرحله کشاورزی  وسپس به مرحله صنعت، احتمالاً هنگام پرداختن به کشاورزی و گله داری بود که بشر توانست از الیاف گیاهی برای بافتن پارچه و یا بافته ی حاصل از پشم گوسفندان برای تن پوش خود استفاده کند.

پس از مطالعه ی تحقیقات باستان شناسی  در نقاط مختلف ایران، به این نتیجه میرسیم که نخستین اجتماعات بشری در نجد ایران در دوره ی نوسنگی بین 10 تا 15 هزار سال پیش از میلاد مسیح بوده است، با وجود آثار به دست آمده بعد از این دوره که چندین مجسمه ی الهه مادر است بیانگر این است که انسان هنوز در بعضی از نواحی ایران در شش هزار سال پیش از میلاد تن پوشی نداشته است.
عکس پایین مجسمه یک زن بدون سر است که قدمت آن به 9 هزار سال پیش بر می گردد و در تپه سراب کرمانشاه به دست آمده است.

الهه مادر، تپه سراب، هزاره ی ششم تا هفتم پ.م. موزه ی ملی ایران

در عکس زیر نیز -الهه مادر با زیور آلات- همانطور که مشاهده می کنید این مجسمه بدون تن پوش است و نشانگر این است که هنوز بشر در هزاره ی ششم تا هفتم پ.م نیازی به داشتن پوشش و لباس برای حفظ تن و بدن احساس نمی کرد و تنها هنگام رقص  برای تزیین از الیاف بافته ی درختان یا خال کوبی و یا آویختن گردن بند استفاده می کرده است.

الهه مادر با زیور آلات، تورنگ تپه، هزاره ی سوم پ.م. موزه ی دانشگاه فیلادلفیا

در آثار ابتدایی تمدن های اولیه اقوام مختلف ایران مجسمه هایی از این قبیل ( با تزیینات گردن بند و غیره) حتی تا سه هزار سال پ.م دیده می شود.

• برگرفته از کتاب “هشت هزار سال تاریخ پوشاک اقوام ایرانی” خانم مهر آسا غیبی